Indirect questions czyli „pytania pośrednie” mogą sprawiać nam trochę problemu, ponieważ w języku angielskim przybierają inny szyk zdania. Poznaj 3 ich rodzaje oraz jak i kiedy zadawać tak niebezpośrednie pytania?
Indirect questions czyli pytania pośrednie (dosłownie „nie-bezpośrednie”) to taka konstrukcja gramatyczna, w której najpierw mamy parę uprzejmych słów wprowadzających, po których dopiero potem przechodzimy do pytania właściwego. Czasami nazywamy je również embedded questions, czyli pytania „zagnieżdżone”, „wbudowane”.
Zacznijmy od początku. Zanim stworzymy pytanie pośrednie, mamy przecież najpierw pytanie… bezpośrednie (direct question). Czyli po prostu zwykłe, ludzkie pytanie:
Teraz jeśli chcemy ładniej zadać to samo pytanie, poprzedzimy je słowami takimi jak:
.
„Jeśli piękna dziewczyna zaczyna biegać może pośrednio polepszyć zdrowie 10 chłopaków.” (Swoją drogą zwróć uwagę, że to życiowe zdanie jest w pierwszym trybie warunkowym)
Można powiedzieć, że zasadniczo są dwa rodzaje pytań pośrednich (indirect questions), oraz trzeci „podwariant”, który łączy się z pierwszym lub drugim przypadkiem. To znaczy:
Tak więc po kolei.
To przypadek gdy w oryginalnym pytaniu (jak w naszym Where is she?) występują słówka z natury wymagające opisowej odpowiedzi, takie jak:
Wówczas na początku zdania dajemy nasze miłe, niebezpośrednie zmiękczenie (np. Can you tell me…) i dopiero potem doklejamy pytanie właściwe.
Podchwytliwe jest to, że w pytaniach pośrednich (indirect questions) wracamy do szyku zdania twierdzącego – czyli z powrotem odkręcamy inwersję.
To znaczy:
.
.
.
.
.
„Rzekomo popełnia błąd gramatyczny w memie. Okazuje się, że to język angielski był przez cały czas w błędzie.” Patrz również: Dlaczego nawigacja GPS mówi do Chucka Norrisa w czasie przeszłym simple past?
W pytaniach pośrednich (indirect questions), na które odpowiedzieć można „tak” lub „nie” używamy słowa „if” lub znaczącego to samo, ale dodającego +5 punktów do inteligencji „whether”.
Oba przetłumaczymy na polski jako „czy”, „jeśli”.
Tutaj również z powrotem odkręcamy inwersję do szyku zdania twierdzącego.
Lub to samo odrobinę bardziej formalnie:
.
.
W powyższych przykładach czasownikiem posiłkowym jest „być”(to be) lub „mieć” to have. Zobaczymy jak wygląda sprawa z czasownikiem posiłkowym do-did:
Zwróć uwagę, że w tym ostatnim zdaniu nie mówimy I wonder how she did like it, tylko po prostu I wonder how she liked it. Jak widzimy powyżej did możemy jeszcze dodać w pierwszym zdaniu twierdzącym (wtedy dodatkowo podkreśla to co chcemy powiedzieć – She did like it – czyli: Jej naprawdę się to podobało.), ale już nie w pytaniu pośrednim.
W tym przypadku zwykłe pytania tworzymy nie poprzez inwersję (jak w punkcie nr 1 powyżej), ale poprzez dodanie does:
albo
.
.
Patrz również: Teksty na podryw po angielsku z memów.
albo
.
.
Czytaj również: Do? Does? Did? Done? Doing? Scooby Dooby Doo!
Tutaj mamy dwie opcje. Na nasze pierwsze pytanie „Could you tell me where she is?” możemy rzeczowo odpowiedzieć bezpośrednio (direct speech):
Ale możemy też utrzymać uprzejmą tonację i pośrednio odpowiedzieć (w mowie zależnej)
Zwróć uwagę, że tu również czasownik ląduje na końcu zdania.
.
Patrz również: May i might czyli nie znam się to się wypowiem.
1. Pytania pośrednie (indirect questions) zadajemy, gdy chcemy być uprzejmi, szczególnie wobec obcych osób:
(Czy byłaby Pani uprzejma powiedzieć mi gdzie znajduje się najbliższa stacja metra?)
2. Pytania pośrednie (indirect questions) zadajemy, gdy chcemy zabrzmieć poważnie, formalnie:
(Czy moglibyście państwo powiedzieć czy bezwarunkowy brexit wydarzy się czy nie?)
3. Pytania pośrednie (indirect questions) zadajemy, gdy ktoś może nie znać odpowiedzi:
(Zastanawiam się czy ona wróci?)
Przy okazji powtórka z 12 wspaniałych angielskich czasów gramatycznych i czasowników modalnych (przypadki z do does did omówiliśmy już powyżej). Tabelka zapożyczona ze strony Perfect English Grammar.
Czas i konstrukcja gramatyczna | Pytanie bezpośrednie (direct question) | Pytanie pośrednie (indirect question) |
Czas teraźniejszy present simple | Why is he unhappy? | Can you tell me why he is unhappy? |
Czas teraźniejszy ciągły present continuous | When is the restaurant closing? | Can you tell me when the restaurant is closing? |
Czas przeszły past simple | Why was he late for the meeting? | Can you tell me why he was late for the meeting? |
Czas przeszły ciągły past continuous | What were you doing at 3pm? | Can you tell me what you were doing at 3pm? |
Czas present perfect | Where has Lucy been? | Can you tell me where Lucy has been? |
Czas present perfect continuous | How long has she been living here? | Can you tell me how long she has been living here? |
“Zaprzeszły” czas past perfect | Why had she quit her job before she moved here? | Can you tell me why she had quit her job before she moved here? |
Czas past perfect continuous | How long had she been living here when she met you? | Can you tell me how long she had been living here when she met you? |
Czas przyszły future simple | When will she start her new job? | Can you tell me when she will start her new job? |
Konstrukcja ’going to’ | When is it going to rain? | Can you tell me when it is going to rain? |
Czas przyszły ciągły future continuous | What time will Lisa be meeting the boss? | Can you tell me what time Lisa will be meeting the boss? |
Czas future perfect | When will he have finished the report? | Can you tell me when he will have finished the report? |
Czas future perfect continuous | How long will he have been studying French when he retires? | Can you tell me how long he will have been studying French when he retires? |
Czasowniki modalne (modal verbs) | What should we do now? | Can you tell me what we should do now? |
.
Czas i konstrukcja gramatyczna | Pytanie bezpośrednie (direct question) | Pytanie pośrednie (indirect question) |
Czas teraźniejszy present simple | Is he Spanish? | Can you tell me if he is Spanish? |
Czas teraźniejszy ciągły present continuous | Is the restaurant closing now? | Can you tell me if the restaurant is closing now? |
Czas przeszły past simple | Was he late for the meeting? | Can you tell me if he was late for the meeting? |
Czas przeszły ciągły past continuous | Were you watching TV at 4pm? | Can you tell me if you were watching TV at 4pm? |
Czas present perfect | Has Lucy been to Mexico? | Can you tell me if Lucy has been to Mexico? |
Czas present perfect continuous | Has she been living here long? | Can you tell me if she has been living here long? |
“Zaprzeszły” czas past perfect | Had she found this job when she moved here? | Can you tell me if she had found this job when she moved here? |
Czas past perfect continuous | Had she been living here long when she met you? | Can you tell me if she had been living here long when she met you? |
Czas przyszły future simple | Will she start her new job next week? | Can you tell me if she will start her new job next week? |
Konstrukcja ’going to’ | Is it going to rain later? | Can you tell me if it is going to rain later? |
Czas przyszły ciągły future continuous | Will Lisa be meeting the boss later? | Can you tell me if Lisa will be meeting the boss later? |
Czas future perfect | Will he have finished the report by tonight? | Can you tell me if he will have finished the report by tonight? |
Czas future perfect continuous | Will he have been studying French for twenty years when he retires? | Can you tell me if he will have been studying French for twenty years when he retires? |
Czasowniki modalne (modal verbs) | Should we start now? | Can you tell me if we should start now? |
Najpopularniejszym błędem będzie tutaj umieszczanie w złym miejscu małego is. Pamiętaj, że jeśli pytamy kogoś uprzejmie (indirect question) to is pójdzie na koniec zdania:
.
.
.
Patrz również: O podróżowaniu pociągiem po Anglii
No właśnie. Podobną jak w pytaniach pośrednich (indirect questions) zmianę szyku zastosujemy, gdy zadawać będziemy pytania w mowie zależnej (reported questions).
Ale na temat pytań w mowie zależnej więcej w osobnym wpisie na ten temat, ponieważ tu dodatkowo życie komplikuje nam słynne „następstwo czasów” w mowie zależnej (już wkrótce).
Język angielski to nie tylko gramatyka. To przede wszystkim praktyka!
Od samego studiowania teorii gramatycznej być może ładnie zdasz test wyboru, ale nigdy nie nauczysz się mówić po angielsku!
Dlatego chociaż czytanie o gramatyce może i jest przyjemną rozrywką, jeśli nie chcesz znaleźć się w sytuacji, gdy chcesz coś powiedzieć a język staje Ci kołkiem w gardle i sklejasz poprawne zdanie z czasowników i rzeczowników dopiero gdy rozmowa dawno przeszła na inny temat, musisz ćwiczyć się w mówieniu!
Co więcej, używanie całych, poprawnych fraz jest dużo skuteczniejszym sposobem nauki języka angielskiego niż marnowanie czasu na gramatykę teoretyczną, chociaż niewielu o tym wie czy mówi.
Dlatego kurs języka angielskiego online Speakingo polega głównie na rozmowie pełnymi zdaniami po angielsku.
W ten sposób jak dziecko osłuchujesz się z językiem angielskim i powtarzasz. Aż pewnego dnia okazuje się, że wszystko rozumiesz i potrafisz powiedzieć!
Kurs zawiera całą potrzebną Ci gramatykę do poziomu ponadmaturalnego. Zawiera też 2000 najpopularniejszych słów, których znajomość pozwoli Ci zrozumieć 90% wszystkich konwersacji.
A wszystko to stoi przed Tobą otworem w domu, w pracy, w podróży, na komputerze lub telefonie, kiedy i gdzie chcesz. Nie wspominając już o tym, że dostajesz miesiąc nauki w cenie jednej korepetycji!
Zresztą wypróbuj najlepiej sama czy sam przez tydzień za darmo i bez żadnych zobowiązań.
A jakie są Wasze doświadczenia z pytaniami pośrednimi indirect questions? Czy wszystko jasne?
Komentarze są do Waszej dyspozycji a ja chętnie odpowiem na wszelkie – pośrednie i bezpośrednie – pytania!