Przyimek. Preposition. Zero Logiki.

Przyimek (preposition) w języku angielskim rządzi się własnymi prawami… o ile są jakieś… Poznaj przyimki miejsca, przyimki czasu i… wszystkie inne prepositions!

---

Co to jest przyimek (preposition)?

Przyimki (prepositions) to te krótkie słowa, które pozwalają nam powiedzieć gdzie czy kiedy coś się znajduje. Będą to takie najpopularniejsze słówka jak: na, pod, w, za, przed, dopóki tak dalej.

Na potrzeby tego tekstu podzielimy je sobie na:

1. przyimki czasu – prepositions of time

2. przyimki miejsca – prepositions of place

3. wszystkie pozostałe przyimki – other prepositions

Dlaczego z przyimkami (prepositions) nie ma logiki?

Niestety nie można założyć, że dany angielski przyimek można przetłumaczyć jakoś na język polski.

No niby można, ale nie do końca.

Na przykład niby angielski przyimek “on” to polski przyimek “na”. Być może w większości przypadków tak też będzie, ale biada temu, kto postanowi przyjąć że on=na!

Przyjrzyjmy się tym zdaniom:

• The book is on the table.

(Książka jest na stole.)

• I will see her on Tuesday.

(Zobaczę ją we wtorek)

• I met her on the bus.

(Poznałem ją w pociągu.)

• It depends on the weather.

(To zależy od pogody.)

• We stopped at a small village on the way to Manchester.

(Zatrzymaliśmy się w małej wiosce po drodze do Manchesteru.)

Dlatego właśnie uważam, że nauka gramatyki jest tu trochę stratą czasu. Najlepiej po prostu uczyć się przyimków (prepositions) w zdaniach, w ich właściwym kontekście. Wtedy jest szansa, że właściwie je zastosujemy, a nie będziemy się tylko zastanawiać, którą regułkę zastosować…. Tym bardziej, że z przyimkami nawet reguł za bardzo nie ma!

Dlatego polecam kurs języka angielskiego Speakingo, gdzie wszystkie potrzebne przyimki są oczywiście zawarte, ale uczysz się ich jak dziecko – po prostu mówisz, a one same wchodzą Ci do głowy!

Zacznij naukę

---

Jeśli jednak lubisz teorię, zapraszam do dalszej lektury!

---

1. Przyimek czasu (preposition of time): at in on

Przyimki czasu pokazują nam kiedy coś się wydarzyło. Na przykład:

• They arrived at 6 o’clock.

(Oni przyjechali o szóstej godzinie.)

• They arrived on Monday.

(Oni przyjechali w poniedziałek.)

• They arrived in March.

(Oni przyjechali w marcu.)

Kiedy używamy angielskiego przyimka czasu at?

• at 11.15 AM (o 11.15 rano)
• at midnight (o północy)
• at the weekend (w weekend)
• at the moment (w tej chwili)
• at the same time (jednocześnie)

Kiedy używamy angielskiego przyimka czasu on?

• on 11 March 1980 (11 marca 1980 roku)
• on her birthday (w jej urodziny)

Kiedy używamy angielskiego przyimka czasu in?

• in March (w marcu)
• in summer (w lecie)
• in 1876 (w 1876 roku)
• in the past (w przeszłości)
• in the morning (nad ranem)
• in three months (za trzy miesiące)

Kiedy pomijamy przyimki at on in?

Jeśli występuje słowo last (ostatni), next (następny), every (każdy), pomijamy przyimki at, on, in:

• I’ll see her next Friday.

(Zobaczę ją w przyszły piątek.)

• They got married last year.

(Ożenili się w ubiegłym roku.)

On time czy in time?

Co ciekawe, obie formy są poprawne! Znaczą jednak coś innego!

On time znaczy punktualnie, czyli nie bycie spóźnionym:

• The 10:45 train left on time.

(Pociąg o 10.45 wyruszył punktualnie.)

In time natomiast znaczy w samą porę, we właściwym momencie, na czas:

• I ordered Christmas gifts online. I hope they arrive in time.

(Zamówiłem świąteczne prezenty w internecie, mam nadzieję, że przyjadą na czas – czyli przed świętami Bożego Narodzenia)

• A child ran across the road in front of the car, but I managed to stop it just in time!

(Dziecko wybiegło na drogę przed samochód, ale udało mi się je powstrzymać w samą porę!)

Pozostałe przyimki czasu – tabelka

.

ago	“temu”, w określonym momencie przeszłości	10 years ago (10 lat temu)
before	“przed”, wcześniej niż jakiś punkt w czasie	before lunch (przed obiadem)
to	“za” przy podawaniu godziny	five to ten (9:55 – za pięć dziesiąta)
past	“po” przy podawaniu godziny	five past eight (8:05 – pięć po ósmej)
From… to – till – until	Opisuje od kiedy do kiedy, czasami tylko do kiedy (=bez “from”)	(from Monday) till/to/until Friday (od poniedziałku do piątku)
by	“przed” czyli najpóźniej o tej porze	I will be back by 5 o’clock. (Wrócę przed piątą godziną.)
since	Od pewnego momentu czasu	Since 2012 (od 2012 roku)
for	Przez jakiś okres czasu	for 3 months (przez 3 miesiące)

.

2. Przyimek miejsca (preposition of place): znowu at in on!

Podobnie ja w języku polskim, te same przyimki mogą opisywać zarówno czas (w piątek) jak i miejsce (w samochodzie). Tak właśnie będzie również z najpopularniejszymi przyimkami at in on.

Tutaj jednak, jako przyimki miejsca (a nie czasu), nasze at, in i on pokazują nam teraz już, gdzie się coś wydarzyło. Na przykład:

• in a box (w pudełku)
• at the bus stop (na przystanku autobusowym)
• on the wall (na ścianie)

Kiedy używamy angielskiego przyimka miejsca at?

• at the end of the street (na końcu ulicy)
• at the window (przy oknie)
• at the bottom (of the page) (na dole kartki)
• at the back of the house (z tyłu/za domem)
• at the party (na imprezie)
• at home (w domu)
• at school (w szkole)
• at the airport (na lotnisku)
• at the table (przy stole)

Kiedy używamy angielskiego przyimka miejsca in?

• in a garden (w ogrodzie)
• in England (w Anglii)
• in the sea (w morzu)
• in a row (w rzędzie /z rzędu)
• in a street (na ulicy)
• in the sky (na niebie)
• in the picture (na zdjęciu)
• in the corner (w rogu)
• in bed (w łóżku – bez przedimka a)
• in a car (w aucie)
• in a restaurant (w restauracji)

Kiedy używamy angielskiego przyimka miejsca on?

• on the table – na stole
• on page ten (na dziesiątej stronie)
• on her nose (na jej nosie)
• on the left (z lewej)
• on the menu (w jadłospisie)
• on the river Thames (nad Tamizą)
• on the east coast (na wschodnim wybrzeżu)
• on the way to (po drodze do)
• on the first floor (na pierwszym piętrze)
• on a bus (w autobusie)
• on a bike (na rowerze/motorze)
• on the TV (w telewizji)

.

Pozostałe przyimki miejsca – tabelka

.

by, next to, beside	“przy”, “obok”, czyli z lewej lub prawej strony	He is waiting by / next to / beside the car. (On czeka przy aucie.)
under	“pod” czyli zwykle niżej niż coś innego, często przykryte przez coś innego	The cat is under the chair. (Kot jest pod krzesłem.)
below	Praktycznie to samo co “under” tylko bardziej poetycko	below the blue sky (pod niebieskim niebem)
over	przykryć coś innego więcej, ponad przedostać się przez coś (jak across) pokonać przeszkodę	put a jacket over your shirt (załóż kurtkę na koszulę) over 18 (years of age) (ponad 18 lat) walk over the bridge (przejść przez most) climb over the wall (przeleźć przez mur)
above	Praktycznie to samo co “over” tylko bardziej poetycko	a path above the lake (ścieżka powyżej jeziora) above all- ponad wszystko inne
across	Przedostać się na drugą stronę	walk across the bridge (przejść przez most – jak z over) swim across the lake (przepłynąć poprzez jezioro)
through	Przez coś, co ma jasne etapy, początek, środek i koniec.	drive through the tunnel (przejechać przez tunel)
to	Ruch od… do…	go to the cinema (iść do kina) go to bed (iść do łóżka)
into	Wejść do budynku, pomieszczenia	go into the the house (wejdź do domu)
towards	Ruch w danym kierunku	go 6 steps towards the tree (idź 6 kroków w stronę drzewa)
onto	Ruch w stronę góry czegoś	jump onto the table (wskocz na stół)
from	Skąd coś jest	from England (z Anglii)

.

3. Pozostałe przyimki – other prepositions – tabelka

Aby było ciekawiej, nasze in, at i on mogą występować jeszcze w innych kontekstach!

Poniżej tabelka z najróżniejszymi zastosowaniami najważniejszych angielskich przyimków (prepositions).

.

in	Ruch do środka czegoś	get in the car (wsiadaj do auta)
on	Podróż przy użyciu czegoś lub wejście do autobusu (nie pytajcie dlaczego get in the car ale get on the bus – zero logiki!)	on foot (pieszo), on bike (rowerem) get on the bus (wsiadaj do autobusu)
at	“w wieku”	she learned English at 70! (nauczyła się angielskiego w wieku 70 lat! – tylko po co tyle czekać!)
about	Na jakiś temat, o czymś	we were talking about you (rozmawialiśmy o tobie)
of	Coś jest czegoś (często można stosować zamiennie z dopełniaczem saksońskim czyli possessive’s), lub co to pokazuje	a page of the book (strona książki) the photo of my girlfriend (zdjęcie mojej dziewczyny)
by	Przez kogo napisane, stworzone	a book by Mark Twain (książka autorstwa Marka Twaina)
by	O ile coś poszło w górę, lub staniało przemieszczanie się czymś …i inne…	prices have risen by 5 percent (ceny wzrosły o 5%) by car, by bus (autem, autobusem) by chance (przypadkiem) pay by card (zapłacić kartą)
from	Od kogo	a present from Santa (prezent od Mikołaja)
off	Opuszczać wychodzić, np. Z transportu publicznego	get off the train (wysiąść z pociągu)
out of	Wysiąść z auta, taksówki	get out of the taxi (wysiąść z taksówki)

Tabelki zaadoptowane ze strony English Grammar Online

Przymiotniki z różnymi częściami mowy

Na sprawę spojrzeć można również z innej strony. Angielskie przyimki (prepositions) lubią łączyć się z różnymi częściami mowy. Czasami tworzą wręcz całe wyrażenia przyimkowe (phrasal verbs). Znowu nie tylko nie ma tu żadnej logiki, ale na dodatek dla zmyłki jest często inaczej niż w języku polskim! Trzeba wykuć!

Angielski przyimek z rzeczownikiem

Podaję tylko kilka przykładów, bo jest ich mnóstwo; całymi frazami, żeby było łatwiej zapamiętać i lepiej kojarzyć o co chodzi:

• a need for compromise (potrzeba kompromisu)
• advantages of learning online (zalety nauki online)
• a decrease in sales (spadek sprzedaży)
• damage to my property (zniszczenie mojego mienia)
• in connection with the news (w związku z wiadomościami)
• difference between apples and bananas (różnica między jabłkami a bananami)

Angielski przyimek z czasownikiem

Angielski przyimek łączy się również z różnymi czasownikami. Tu również nie ma żadnych zasad ani logiki:

• don’t look at me! – nie popatrz na mnie!
• welcome to England – witamy w Anglii
• we talked about this – rozmawialiśmy o tym
• take care of her – zaopiekuj się nią
• don’t wait for me – nie czekajcie na mnie
• look after my dog – zaopiekuj się moim psem

.

Angielski przyimek z przymiotnikiem

• nice of her (ładnie z jej strony)
• he’s kind to her (ona jest uprzejmy wobec niej)
• angry about the traffic (wkurzony na duży ruch uliczny)
• angry with the world (wkurzony na świat)
• surprised at the outcome (zaskoczeni wynikiem)
• shocked by what he’s done (zszokowany tym co właśnie zrobił)
• I’m sorry for everything (przepraszam za wszystko)

Wyrażenia przyimkowe

Myślicie że jakiś sens jest może w angielskich wyrażeniach przyimkowych (phrasal verbs czyli „frejzale”)? Nic z tych rzeczy! Tu czasownik łączy się z jednym, dwoma czy trzema przyimkami, żeby stworzyć wyrażenie o kompletnie innym sensie, niż jego słowa składowe. Na przykład:

• look out! – uważaj!
• get up – wstawać
• get by – dać sobie radę
• take off – zdjąć ubranie / wystartować w powietrze
• run away from – uciec od
• keep up with – nadążać za
• get on well with – mieć dobre relacje z kimś

i tak dalej…

Jeśli mylą ci się przyimki…

Na koniec praktyczna porada co robić,  jeśli masz wątpliwości, który angielski przyimek zastosować.

Jeśli masz dwa potencjalne przyimki I nie masz pewności który zastosować, polecam zobaczyć który z nich użylibyśmy w języku polskim – to nie ten!

Na przykład, jeśli nie jesteś pewien czy użyć przyimka “in” czy “on” w testowym zdaniu:

• She spoke to me ……. the bus

(Ona rozmawiała ze mną w autobusie)

to patrzysz jak jest po polsku!

Skoro po polsku jest “w” (czyli niby “in”), to znaczy że ten drugi przyimek “on” jest poprawny!

Natomiast dobra wiadomość jest taka, że w języku angielskim często jest więcej niż jedna poprawna możliwość! Angielski Ci wiele wybaczy!

Na przykład oba przyimki (prepositions) są poprawne w poniższych zdaniach:

• A nurse works in a hospital.
• A nurse works at a hospital.

(Pielęgniarka pracuje w szpitalu.)

Można pokusić się o dywagacje, że w tym pierwszym przypadku bardziej chodzi o fizyczny budynek (in), natomiast w drugim chodzi o instytucję szpitala (at).

Jednak praktycznie umówmy się – nie ma to większego znaczenia!

Przyimek. Zero reguł. Tylko praktyka!

Jak się więc uczyć angielskich przyimków? Jest ich tyle i nie ma tu żadnych reguł… Tylko poprzez praktykę! Dużo czytać, sprawdzać w słowniku, ale przede wszystkim uczyć się ich na pamięć. Po prostu.

Aby nie było to nudne i mechaniczne z jednej strony, a śmiertelnie nudne z drugiej, najlepiej uczyć się angielskich przyimków w całych zdaniach i frazach. Wtedy nie tylko jest to ciekawsze, ale mamy pewność, że uczymy się ich we właściwym kontekście.

Dlatego właśnie zdania na kursie języka angielskiego online Speakingo obfitują we wszystkie możliwe rodzaje przyimków. Aby zwrócić na nie uwagę, czasami podaję je drukowanymi literami w napisach, żeby jeszcze łatwiej zapadły nam w pamięć!

Zresztą zobacz najlepiej sama czy sam! Pierwszy tydzień kursu jest zupełnie za darmo!

---

Zapisz się na kurs języka angielskiego online Speakingo!

Zacznij naukę

---

A jakie są Wasze przygody z przyimkami? Napiszcie w komentarzach!