Obiły Ci się o uszy takie słowa jak gerund i infinitive, ale dalej nie wiesz kiedy użyć to a kiedy końcówkę -ing? Nie dziwi mnie to wcale. Teoria o rzeczownikach odczasownikowych i bezokolicznikach w języku angielskim jest dosyć zagmatwana, ale spróbujmy zobaczyć, o co w tym wszystkim chodzi!
Gerund & infinitive
Gerund & infinitive to bardzo ciekawy obszar angielskiej gramatyki. Można go dowolnie komplikować teorią, chociaż w praktyce i tak będzie trzeba się osłuchać z poprawnymi zdaniami.
Niemniej jednak zapraszam do tego wpisu o naszych gerund & infinitive – na wielu przykładach zobaczysz, że chociaż gramatyczne nazwy mogą brzmieć groźnie, w praktyce nie jest to wcale tak trudne, jak mogłoby się wydawać!
Z tego wpisu dowiesz się:
- Co to jest ten gerund?
- Co to jest infinitive?
- Kiedy używać to a kiedy końcówkę -ing?
- Ćwiczenia na gerund& infinitive, czyli kiedy praktycznie stosować -ing a kiedy to?
1. Co to jest gerund?
Odpowiedź krótka: gerund to są te słowa z końcówką -ing. Ale nie wszystkie tylko te „czasowniki, które funkcjonują jak rzeczowniki”. Na przykład „czytanie” (reading), czy „pływanie” (swimming).
Oczywiście byłoby zbyt pięknie, gdybyśmy mogli na tym skończyć. Nie da się nawet dokładnie powiedzieć „czym” to ten gerund jest po polsku. Teoria jest tu bardzo skomplikowana – dla ciekawości powiem tylko, że w polskim językoznawstwie gerund jest nazywany „rzeczownikiem odczasownikowym”, a w anglojęzycznym jest „czasownikiem w formie nieosobowej” (nonfinite verb).
Co więcej tylko jedna z czterech sytuacji, kiedy dodajemy końcówkę -ing!
Bez wchodzenia w zupełnie zbędne gramatyczne dywagacje, omówmy sobie praktycznie kiedy należy stosować w języku angielskim gerund.
Jak tworzymy więc ów rzeczowniko-czasownik gerund?
Jak dodawać –ing do czasowników? Niby po prostu doklejamy tę końcówkę na końcu słowa:
- read – reading
- show – showing
- talk – talking
Chociaż oczywiście jak to w języku angielskim będą tu – związane z pisownią – wyjątki takie jak:
- like-liking,
- run-running,
- lie-lying.
Ale zakładam, że skoro czytasz ten tekst to takie podstawy już znasz. Jeśli natomiast chcesz jednak odświeżyć sobie te zasady, polecam poniższy wpis:
Forma ciągła czasownika z -ing w continuousach
Najczęściej czasownik w swojej ciągłej formie z –ing’iem spotkamy we wszystkich czasach typu continuous (zwanych też progressive).
Dla przypomnienia:
- Present continuous: I’m running now.
(Teraz właśnie biegnę.)
- Past continuous: I was running yesterday.
(Biegłem wczoraj.)
- Future continuous: I will be running tomorrow.
(Będę biegnący jutro.)
oraz w ciągłych perfektach:
- Present perfect continuous: I have been running.
(Właśnie przybiegłem.)
- Past perfect continuous: I had been running.
(Wcześniej byłem biegnący.)
- Future perfect continuous: I will have been running.
(Będę miał przebiegnięte.)
Ale więcej o tym tu mówić nie będziemy, ponieważ każdy z tych czasów to duży, oddzielny temat.
Tylko że w tym wypadku czasownik z końcówką –ing nie pełni funkcji rzeczownika, nie jest więc gerundem!
Podobnie jak słowo boring (nudny) nie jest gerundem tylko przymiotnikiem.
Jak wspomniałem, mówiąc gerund mamy na myśli raczej „biegnięcie, uczenie”, czyli inne z gramatycznego punktu widzenia zastosowanie naszego „czasowniko-rzeczownika z -ing”. W jakiego typu zdaniach znajdziemy więc „gerundy właściwe”?
Verb + gerund
No dobrze. Dochodzimy powoli do sedna sprawy.
Otóż są określone czasowniki (verbs), po których musi nastąpić gerund. Natomiast po innych czasownikach gerund pójść nie może. A po niektórych może, ale nie musi.
Na szczęście nie ma tu większej filozofii, po prostu trzeba zapamiętać, co dane słówo lubi. Oczywiście największy sens ma nauka tych fraz z całych zdań, a nie z list słów, ale to znajdziecie na kursie języka angielskiego online Speakingo:
Ale odrobina teorii również na pewno nie zaszkodzi.
Gerund dajemy również po tak niezwiązanych ze sobą czasownikach jak:
- suggest (sugerować)
- stop (zatrzymać)
- consider (rozważać)
- admit (przyznać, że..)
- miss (tęsknić za)
- finish (kończyć)
- postpone (przekładać na później)
- imagine (wyobrazić sobie)
- avoid (unikać)
- deny (zaprzeczać)
- risk (ryzykować)
- practice (praktykować)
Na przykład:
- Suddenly, everybody stopped talking.
(Nagle wszyscy przestali rozmawianie.)
- He’s trying to avoid answering my question.
(On próbuje uniknąć odpowiedzenia na moje pytanie.)
Gerund występuje często po przyimkach (prepositions)
Na przykład:
- I’m not good at singing.
(Nie jestem dobry ze śpiewania.)
- How about going to the cinema tomorrow?
(A może pójdziemy do kina jutro?)
- The best way to learn English is by speaking!
(Najlepszym sposobem nauki angielskiego jest przez mówienie!)
- Before leaving, can you kiss me?
(Zanim wyjdziesz, czy możesz mnie pocałować?)
- She ran five miles without stopping!
(Ona przebiegła pięć mil bez zatrzymywania się!)
oraz w dłuższych „wiązankach”:
- They insisted on going out tonight.
(Oni nalegali na to, żeby wyjść dziś wieczór na miasto.)
- I’m thinking of buying a car.
(Myślę o kupieniu auta.)
- We have decided against moving to England.
(Zdecydowaliśmy się nie przeprowadzać do Anglii.)
Ale tego akurat zwykle uczymy się w kontekście całego tego zamieszania z angielskimi przyimkami:
Gerund występować może również po czasownikach frazowych (phrasal verbs)
Jako że czasowniki frazowe (phrasal verbs) takie jak na przykład:
- give up (rzucić, przestać coś robić)
- put off (przełożyć na później)
- carry on (robić coś dalej)
Składają się z czasownika i przyimka właśnie, nic dziwnego, że po nich również często znajdziemy gerund:
- Carry on talking, please.
(Proszę, rozmawiajcie dalej)
- Congratulations for giving up smoking!
(Gratuluję rzucenia palenia!)
Verb + ktoś + gerund
Czasami możemy do takiego zdania z gerundem wtrącić jakąś osobę:
- I can’t imagine Karolina saying something like that.
(Nie mogę wyobrazić sobie, żeby Karolina coś takiego powiedziała.)
- You can’t stop me doing what I want!
(Nie możesz powstrzymać mnie (przed) zrobieniem tego, co chcę!)
Gerund w czasie przeszłym
Mamy tu dwie możliwości.
Chociaż najładniej i najpoprawniej byłoby powiedzieć:
- He admitted having stolen the money.
(On przyznał się że ukradł te pieniądze.)
to poprawna jest również skrócona konstrukcja:
- He admitted stealing the money.
(On przyznał się że ukradł te pieniądze.)
To znaczy obie wersje są dopuszczalne:
- I now regret saying this = I now regret having said this.
(Żałuję teraz, że to powiedziałem.)
Kwestia that
Warto wiedzieć, że w wielu wypadkach można zrezygnować z gerundu na rzecz that.
Na przykład:
- She denied stealing the money = She denied that she had stolen the money.
(Ona zaprzeczyła temu jakoby ukradła te pieniądze.)
- Tom suggested going to the pub. = Tom suggested that we went to the pub.
(Tom zaproponował, żebyśmy poszli do knajpy.)
Niekoniecznie jednak jest to dla nas ułatwienie, ponieważ musimy mieć do tego dobrze opanowaną mowę zależną…
2. Co to jest infinitive?
Infinitive to po angielsku bezokolicznik. A bezokolicznik to podstawowa forma czasownika, tak jak znajdziemy ją w słowiku (biegać, skakać).
Ponieważ w języku angielskim czasownik często wygląda często tak samo jak rzeczownik, przed angielskimi czasownikami dajemy przyimek „to”. Dlatego biegać to „to run” a skakać „to jump”.
A dlaczego akurat przyimek „to”?
A no dlatego, że bardzo często będzie nam występował w angielskich zdaniach. Chociaż niektóre angielskie słowa łączą się z gerundem (jak widzieliśmy powyżej,), tak samo inne słowa będą domagać się „to” i już.
Jakie to będą słowa?
Verb + to + infinitive
Najpopularniejszymi czasownikami, po których będzie szło „to” z bezokolicznikiem (infinitive) będą na przykład:
- ask to (poprosić żeby)
- offer to (proponować)
- agree to (zgodzić się)
- refuse to (odmówić)
- dare to (odważyć się by)
- decide to (zdecydować)
- plan to (planować)
- tend to (mieć tendencję do)
- pretend to (udawać)
- seem to (wydawać się)
- hope to (mieć nadzieję na)
- learn to (nauczyć się coś robić)
- deserve to (zasługiwać na)
- afford to (móc sobie pozwolić żeby)
- forget to (zapomnieć coś zrobić)
- manage to (dać radę coś zrobić)
- fail to (nie dać rady czegoś zrobić)
- promise to (obiecać coś zrobić)
- threaten to (zagrozić)
Takie zdania zdania w bezokoliczniku pokazują nasz cel (infinitive of purpose) i wyglądać mogą następująco:
- We decided to walk.
(Postanowiliśmy pójść pieszo.)
- My parents will never agree to go there.
(Moi rodzice nigdy nie zgodzą się na to, żeby tam pójść.)
- She fails to understand the gravity of the situation.
(Ona nie rozumie powagi sytuacji.)
- He’s learning to fight.
(On uczy się walczyć.)
oraz w przeczeniach:
- He promised not to be late.
(On obiecał nie być spóźnionym.)
Tak więc odmieniamy ewentualnie pierwszy czasownik (decided, will agree, fails, learning), natomiast ten drugi, ten po „to” nie odmieniamy (to walk, to go, to understand, to fight). Dajemy go w podstawowej formie czyli w bezokoliczniku (infinitive).
Continuous infinitive oraz perfect infinitive
Po bezokoliczniku możemy spotkać się też z takimi konstrukcjami jak:
- I pretended to be reading.
(Udawałem, że byłem czytający. – continuous infinitive.)
- She seems to have lost some weight.
(Wygląda, że straciła na wadze/schudła – perfect infinitive.)
Noun + Infinitive
Nasz bezokolicznik (infinitive) może pojawić się również po rzeczowniku (noun):
- His decision to quit was silly.
(Jego decyzja poddania się była głupiutka.)
- He has a tendency to tak forever.
(On ma tendencję, żeby gadać w nieskończoność.
[a decision oraz a tendency są rzeczownikami]
Infinitive + what, whether, how, where, when, who
W pytaniach pośrednich z użyciem takich słów jak what (co?), whether (czy?), how (jak?), when (kiedy?), where (gdzie?), who (kto?) również znajdzie się czasownik w bezokoliczniku (infinitive):
- She asked where to go.
(Zapytała gdzie iść.)
- I don’t know what to say now.
(Nie wiem co teraz powiedzieć.)
- Do you understand how to do it?
(Czy rozumiesz jak to zrobić?)
Często spotkamy się też z takimi zdaniami jak:
Would + verb + to + infinitive
- I would like to go now.
(Chciałbym już iść.)
oraz w skróconej wersji:
- She’d love to see you again.
(Ona bardzo chętnie by Cię znów zobaczyła.)
i w pytaniach:
- Would you like to have a tea?
(Czy masz ochotę na herbatę?)
Want to
Bardzo ważne jest też, żeby nie zapominać o „to” po want (chcieć), tak jak śpiewał to Freddie Mercury:
- I want to break free!
(Chcę się uwolnić!)
Dlaczego? Ponieważ jeśli zapomnimy o „to”, nasz rozmówca usłyszy:
- I won’t break free!
czyli „Nie uwolnię się!”. A to jest pewna różnica!
Verb + object + to + infinitive
Część czasowników lubi wtrącić wobec kogo to działanie (object) jest wykonywane:
- Can you remind Tomek to call Kasia tomorrow?
(Czy możesz przypomnieć mi, żeby zadzwonił do Kasi jutro?)
- Who taught you to drive?!
(Kto nauczył cię jeździć autem?!)
Osoba i „to” będzie również w stronie biernej:
- They were warned to be careful.
(Zostali ostrzeżeni, żeby byli ostrożni.)
- He was asked to leave.
(Został poproszony o wyjście – wyrzucono go z sali.)
Pamiętaj tylko, że to let nie występuje w stronie biernej (let to):
- My parents didn’t let me go to the party. → I wasn’t allowed to go to the party.
(Moi rodzice nie pozwolili mi pójść na imprezę. → Nie wolno mi było pójść na imprezę.)
Okej, skoro wiemy już które słowa zawsze wybierają infinitive (to), a które zawsze gerund (-ing) to czy wiemy już kiedy będzie to a kiedy -ing?
3. Kiedy to a kiedy ing?
Sprawa nie jest tak prosta jak by się wydawało. Nie wystarczy zapamiętać, które z powyższych (i wielu innych…) słów lubią się z „ing” a które z „to”… ponieważ niektóre będą występować z jednym i z drugim. I nie byłby to żaden problem gdyby nie fakt, że czasami zmienia nam to sens wypowiedzi.
Słowa, które lubią zarówno „-ing” jak i „to”
Przede wszystkim najpopularniejsze będą tu słowa opisujące czy coś lubimy czy nie bardzo takie jak:
- love (uwielbiam),
- hate (nie znoszę),
- like (lubię),
- enjoy (cieszę się tym)
Na przykład:
- I love dancing.
(Uwielbiam tańczenie.)
- I love to dance.
(Uwielbiam tańczyć.)
Sens zdania pozostaje ten sam.
Inne słówka, które lubią i „ing” i „to”:
- begin/start (zacząć)
- intend (zamierzać)
- continue (kontynuować)
- bother (zadawać sobie trud)
Na przykład:
- Don’t bother locking the door. = Don’t bother to lock the door.
(Nie przejmuj się zamykaniem drzwi.)
Nie przesadzaj z „ingami”
Chociaż takie dwa zdania są jak najbardziej poprawne:
- It starts to rain. = It starts raining.
(Zaczyna padać)
do dwa ingi pod rząd to już za dużo:
It’s starting raining.
Raczej wybierzemy:
- It’s starting to rain.
Słowa które znaczą co innego z „ing” i z „to”
Istnieje jednak szereg innych słów, po których z powodzeniem użyć można zarówno -ing jak i bezokolicznik + to, jednak odrobinę zmienia się wtedy sens wypowiedzi.
Ogólna zasada brzmi tak:
kiedy działanie pierwszego czasownika wydarza się po działaniu z drugiego czasownika dajemy –ing.
Na przykład:
- She denied stealing the money.
(Ona zaprzeczyła ukradnięcia pieniędzy.)
[Najpierw była kradzież, potem zaprzeczenie tego faktu.]
Natomiast
jeśli zachowujemy kolejność, to znaczy najpierw wydarza się działanie z pierwszego czasownika, a dopiero potem działanie z drugiego czasownika to dajemy „to”
- He decided to steal the money.
(On postanowił ukraść pieniądze.)
[Najpierw postanowił, potem ukradł]
Regułka ta – jak to zwykle w języku angielskim bywa – nie wytłumaczy nam jednak wszystkich przypadków…
Porównajmy na przykład te dwa – oba poprawne – zdania:
- I clearly remembered posting this letter.
(Wyraźnie pamiętałem moment, w którym – wcześniej już – wysłałem te list.)
- I clearly remembered to post this letter.
(Wyraźnie pamiętałem, żeby wysłać ten list.)
Tak więc oba te zdania, zarówno z „ing” jak i z „to” są poprawne, jednak ich sens jest inny.
Podobnie będzie w takich przypadkach jak:
- I regret saying that.
(Żałuję, że to powiedziałem.)
Jeszcze ładniej byłoby:
- I regret having said that.
Ale możemy też powiedzieć z to:
- I regret to say that we are unable to meet your demands.
(Z przykrością informuję, że nie jesteśmy w stanie sprostać Pana wymaganiom.)
Natomiast w poniższym przykładzie widzimy, że zasada kolejności wydarzeń przestaje być taka oczywista:
- They went on talking for hours.
(Oni dalej gadali przez całe godziny.)
- Then we went on to talk about other topics.
(Następnie zaczęliśmy rozmawiać na inne tematy.)
try
Przyznaję, że różnice są tu kosmetyczne, ale z ciekawości można pamiętać że:
Jeśli try używamy w sensie „włożyć wysiłek, żeby coś zrobić, chociaż może się nie udać” użyjemy „to”:
- I tried to keep my eyes open but I fell asleep.
(Próbowałem utrzymać oczy otwartymi, ale zasnąłem.)
Jeśli try używamy w sensie „eksperymentować” użyjemy raczej „ing”:
- I tried moving the sofa, but it was too heavy.
(Spróbowałam przesunąć sofę, ale była za ciężka.)
Przyznaję bez bicia, że różnica jest bardzo subtelna i nikt oprócz bardzo upierdliwego egzaminatora na nią uwagi nie zwróci.
need
Jeśli need używamy w sensie „ja muszę coś zrobić” użyjemy „to”:
- I need to work harder.
(Muszę ciężej pracować.)
Jeśli try używamy w sensie „coś musi zostać zrobione” użyjemy „ing”:
- My phone needs charging again…
(Mój telefon potrzebuje naładowania znowu…)
help & can’t help
A to akurat jest przypadek ciekawy. Normalnie help (pomagać) użyjemy z „to” (albo nawet bez!):
- She helped me to quit drugs. = She helped me quit drugs.
(Pomogła mi rzucić narkotyki.)
Jeśli natomiast występuje we frazie „can’t help”, która znaczy „nie mogę nic poradzić na to że”, użyjemy już ing:
- I can’t help feeling it’s not going to end well.
(Nie mogę nic poradzić na to, że czuję, że to się dobrze nie skończy.)
- When I heard it, I couldn’t help laughing.
(Kiedy to usłyszałem, nie potrafiłem się nie zaśmiać.)
like
Zwykle można użyć zarówno gerunda jak i infinitive i wszystko będzie OK:
- I like singing. = I like to sing.
(Lubię śpiewać.)
Wyczuleni językowo Anglicy – a raczej nauczyciele angielskiego! – mogą jednak znaleźć subtelną różnicę:
Jeśli like znaczy, że cieszy nas robienie czegoś użyjemy ing:
- She likes dancing.
(Ona lubi tańczyć.)
Jeśli like używamy bardziej w takim sensie, że ona uważa to za słuszne i sprawiedliwe, to lepiej użyć „to”:
- She likes people to be on time.
(Ona lubi jak ludzie są punktualni.)
Jak ja wyglądam w krótkich włosach. Patrz również: Jak wygląda sprawa z look like, look alike, look at i look as if?
Prefer & would rather
Pytanie kiedy ing a kiedy to przewija się często w kontekście tematu „prefer and would rather”. W skrócie poprawnie powinno wyglądać to następująco:
- I prefer cycling to driving.
(Wolę jeżdżenie rowerem od jeżdżenia autem.)
Zwróć uwagę, że w powyższym zdaniu przyimek to znaczy „od, niż” – to nie jest to samo to, które występuje przed bezokolicznikiem (infinitive)!
- I prefer to cycle rather than drive.
(Wolę jeździć rowerem niż jeździć autem.)
oraz
- I’d prefer to cycle.
(Wolałbym pojechać rowerem.)
- I’d rather not go by bus.
(Wolałbym nie jechać autobusem.)
Więcej na temat prefer & would rather we wpisie:
4. Ćwiczenia na gerund& infinitive, czyli kiedy praktycznie stosować -ing a kiedy to?
Czy wiesz już kiedy używać to a kiedy ing?
Jeśli wszystko Ci się teraz miesza… to nic dziwnego! Kiedy używać to a kiedy ing najlepiej uczyć się poprzez praktykę, a nie poprzez regułki!
Oczywiście odrobina teorii na pewno nie zaszkodzi, ale w żywiole rozmowy nie mamy szans przypomnieć sobie odpowiedniej regułki. Stąd tak ważna jest praktyka, praktyka i jeszcze raz praktyka!
Dlatego na kursie języka angielskiego Speakingo znajdziesz sporo zdań z greund i infinitive!
Używając ich w rozmowie po angielsku jak dziecko uczące się swojego ojczystego języka wyrabiasz sobie nawyk poprawnego mówienia. Co ciekawe natomiast, dzięki Speakingo możesz rozmawiać ze swoim telefonem lub komputerem, który rozumie Cię, chwali, a w razie potrzeby poprawia. W pewnym momencie po prostu „czujesz” co trzeba powiedzieć! A przy okazji uczysz się też 2000 najpopularniejszych angielskich słów i całej potrzebnej Ci gramatyki, które starannie ująłem w dydaktyce kursu!
Zresztą najlepiej wypróbuj tę metodę sama czy sam – pierwszy tydzień na wypróbowanie masz zupełnie za darmo i bez żadnych zobowiązań!
Nie ma na co czekać – angielski nie nauczy się sam!
Zapisz się na kurs języka angielskiego online Speakingo!
Chcesz mówić jak Anglik? Zacznij mówić jak oni!
Jeśli macie jednak jeszcze jakieś pytania w kwestii gerund i infinitive, pytajcie śmiało w komentarzach!
