Verbs of senses to czasowniki, których używamy by powiedzieć co czujemy, widzimy lub słyszymy. Co ciekawe, w języku angielskim rządzą się one własnymi prawami, które warto poznać by nie popełnić nikomu nie potrzebnego błędu!
Co to są te zmysły?
Zmysły to po angielsku senses. Generalnie są to sposoby w jakie postrzegamy świat poprzez swoje ciało.
Ogólnie mówimy o pięciu zmysłach:
Czasami do tego dodaje się “szósty zmysł” (the sixth sens) czyli:
To właśnie za pośrednictwem zmysłów (senses) doświadczyć możemy wszelkich “cielesnych” rozkoszy!
Patrz również: Jak seks może pomóc nam w nauce języka angielskiego?
Każdemu ze zmysłów przypisany jest czasownik (verb) czyli słowo opisujące, co dany zmysł (sense) “robi”.
Są to kolejno:
oraz “pochodne” od nich, takie jak
Dlaczego poświęcamy tym kilku “zmysłowym” czasownikom osobny wpis?
Ponieważ verbs of senses (czasowniki zmysłów) rządzą się trochę innymi prawami niż “normalne” czasowniki.
Patrz również: 50 angielskich homofonów w śmiesznych obrazkach.
Przysłówki (adverbs) to te słowa (często kończące się na -ly), które modyfikują czasowniki.
Na przykład: run quickly (biec szybko), talk slowly (mówić powoli), dance beautifully (pięknie tańczyć).
Jak wyglądało to będzie jednak w przypadku czasowników związanych ze zmysłami (sense verbs)?
Powiemy na przykład:
Ale jak to?!
Słowo delicious jest przecież przymiotnikiem (adjective), czyli słowem które modyfikuje rzeczowniki (nouns), a nie czasowniki (verbs)!
To prawda.
Chociaż zwykle powiedzielibyśmy delicious cake (pyszne ciasto), delicious carrot (smakowita marchewka) czy delicious meal (smaczny posiłek) – cake, carrot, meal to są rzeczowniki – to gdy w grę wchodzą czasowniki zmysłów (verbs of senses) świat staje na głowie i przymiotnik zaczyna modyfikować czasownik.
Patrz również: Jak nauczyć się mówić po angielsku samemu w domu?
Co więcej, zdanie z przysłówkiem deliciously nie jest bez sensu:
Powiemy je natomiast powiedzmy… jeśli w powieści science-fiction szalony naukowiec opracuje inteligentne ciasto potrafiące wąchać swym drożdżowym nosem! (To ciasto pysznie wącha.)
Jest to może mało realny scenariusz. Ale przyjrzyjmy się innemu czasownikowi zmysłów (sense verb) czyli to look w jak najbardziej prawdopodobnych zdaniach:
Oba zdania są poprawne i prawdopodobne. Tylko znaczą coś innego.
Pierwsze oznacza, że ktoś “wygląda podejrzanie”.
Drugie zdanie znaczy, że “ktoś podejrzliwie patrzy”… być może nawet na tego “podejrzanego” gościa z tego pierwszego zdania!
Jednym słowem jeśli przysłówek rzeczywiście opisuje jak ktoś wykonuje daną aktywność – a nie jakie to coś jest – to dajemy przysłówek a nie przymiotnik.
Większość zdań jednak nie będzie tak podchwytliwa. Najczęściej powiemy rzeczy w stylu:
oraz
Warto zwrócić uwagę szczególnie na ten przypadek, ponieważ sama końcówka -ly (np. bad-badly) może nie ukłuć tak w ucho, jak zupełnie inne słowo good (dobry) – well (dobrze).
Chociaż prawdę mówiąc z tym good & well to jeszcze inna historia…
“Więc, zrobiłeś ’dobro’? Superman robi ’dobro’, Ty zrobiłeś ’dobrze’.” Patrz również: Kiedy good a kiedy well?
Oprócz wspomnianej szóstki, mamy też kilka innych verbs of senses, które zachowują się normalnie:
chociaż niektóre bardziej liberalne listy¹ podają też takie słowa jak:
tak listę można ciągnąć bardzo długo.
Chociaż dotyczą one również postrzegania zmysłowego, to gramatyczne prawa ich już jednak nie dotyczą:
Patrz również: Each other (one another) – kogo nie lubią bokserzy?
Sprawa dodatkowo się komplikuje, jeśli zapragniemy użyć “zmysłowych” czasowników (verbs of senses) w formie ciągłej, czyli dokleić im –ing na końcu.
Okazuje się, że zupełnie zmienia się ich sens:
albo
Tłumaczy się to tak², że w przypadku wzroku i słuchu mamy osobne słowa na celową i mimowolną percepcję. Jeśli my decydujemy czy na coś patrzymy używamy to look, jeśli mimowolnie coś widzimy to mówimy to see.
Jeśli świadomie słuchamy: to listen, jeśli mimowolnie słyszymy: to hear.
Patrz również: Czy nauka języka angielskiego przez internet ma sens?
Pozostałe verbs of senses nie są już tak uprzywilejowane, możemy więc bez większego zachodzenia w głowę powiedzieć:
albo
albo
Natomiast jak to zwykle bywa, nie zdziw się, jeśli na kursie angielskiego w Londynie na lekcji native speaker “niepoprawnie” powie³:
Powie to jednak bardziej w takim sensie, że obserwuje sam proces odnajdywania przez klasę odpowiedzi, niż rzeczywistego wskazania na to, że jego czy jej zmysł wzroku działa w chwili wypowiadania tego zdania poprawnie.
Patrz również: A teraz wyobraź sobie, że znasz już język angielski.
Na koniec warto wspomnieć, że czasowniki zmysłów (verbs of senses) występować będą często w połączeniu ze słowem like, które w tym wypadku znaczyć będzie “tak jak”:
Na przykład:
lub jak śpiewali chłopaki z Nirvany:
Jak inne dziewczyny wyglądają (look like) w krótkich włosach:
Jak ja wyglądam w krótkich włosach. Patrz również: Jak wygląda sprawa z look like, look alike, look at i look as if?
Co ciekawe ważne jest, by w naszą naukę języka angielskiego zaangażować zmysły. Dzięki temu budujemy więcej skojarzeń i łatwiej zapamiętujemy!
Dlatego na przykład na kursie języka angielskiego online Speakingo znaleźć można tyle pięknych i ciekawych zdjęć. Dzięki temu poznawane słowa i konstrukcje zapadają Ci głęboko w pamięć – chociaż wydawać by się mogło, że “tylko” rozmawiasz po angielsku.
Zresztą najlepiej zobacz, czy taka metoda nauki angielskiego online Ci odpowiada.
Wystarczą dwa kliknięcia, by móc za darmo i bez żadnych zobowiązań sprawdzić tę skuteczną i przyjemną metodę!
Czy sprawa zmysłowych verbs of senses jest już jasna. Czy może coś jeszcze dopowiedzieć o sense verbs? Napiszcie w komentarzach, to chętnie odpowiem!