Doskonale! Perfect! Wszystko o takich wynalazkach jak czas present perfect, present perfect continuous, past perfect, past perfect continuous, future perfect i future perfect continuous. Uff! 🙂
Zanim przejdziemy do samych czasów typu perfect ekspresowa powtórka:
W języku angielskim mamy dwa podstawowe rodzaje czasów:
Tu sprawa wygląda zupełnie jak w języku polskim:
Podobnie w przeszłości:
Albo w przyszłości:
Tyle ekspresowej powtórki.
Trzecim typem czy rodzajem czasów, który jest dla nas czymś nowym, konstrukcją, której nie znamy z języka polskiego, jest dopiero (oprócz simple i continuous) jest tak zwany perfect.
Aby było ciekawiej, każdy z powyższych sześciu czasów (past, present, future razy dwie wersje: simple i continuous) będą dodatkowo miały swoją “perfekcyjną” wersję.
Stąd nagle z sześciu czasów, robi się nam dwanaście (3 x 2 x 2).
Chociaż present perfect będzie prawdopodobnie najpopularniejszym angielskim czasem, to wiele z nich (np. future perfect continuous) istnieją niemal wyłącznie teoretycznie, w praktyce używa się ich bardzo rzadko… zwykle tylko na egzaminach z języka angielskiego dla zaawansowanych.
„Czasami zastanawiam się czy kiedykolwiek dwukrotnie kupiłem mleko od tej samej krowy” Patrz również: Ever, never & before lubią czas present perfect.
Rozpiszmy sobie więc wszystkie perfekty po kolei dla oglądu sytuacji, a szczegółowo zajmiemy się poniżej każdym z nich z osobna.
Perfekty w teraźniejszości:
Present Simple: I learn English → Present Perfect Simple I have learned English.
Present Continuous: I’m learning English → Present Perfect Continuous: I have been learning English.
O pozostałych czasach teraźniejszych dowiesz się ze wpisu o angielskich czasach teraźniejszych present simple i present continuous
Perfekty w przeszłości wyglądają tak:
Past Simple: I learned English → Past Perfect: I had learned English.
Past Continuous: I was learning English → Past Perfect Continuous: I had been learning English.
O pozostałych czasach przeszłych dowiesz się ze wpisu o angielskich czasach przeszłych past simple i past continuous
Perfekty w przyszłości:
Future Simple: I will learn English → Future Perfect: I will have learned English.
Future Continuous: I will be learning English → Future Perfect Continuous: I will have been learning English.
O pozostałych czasach przyszłych dowiesz się ze wpisu o angielskich czasach przyszłych future simple, future continuous i konstrukcji going to
Uff! To już wszystkie czasy typu perfect!
Ale omówmy sobie teraz wszystkich sześć dokładnie po kolei:
Najpopularniejszym z nich bez wątpienia jest present perfect. Używamy go do opisania rzeczy, które zaczęły się w przeszłości i nadal trwają, lub przynajmniej ich skutek ma wpływ na teraźniejszość.
Stąd ani to przeszłość czy teraźniejszość, to taki czas łączący je ze sobą.
Co ciekawe, dlatego właśnie na polski tłumaczymy go czasami jako przeszły, czasami jako teraźniejszy.
Czyli osoba + have + „trzecia forma”.
Trzeba tylko pamiętać, że he/she/it has zamiast have.
Ktoś (anyone) to też (tak jak on, ona, to) trzecia osoba liczby pojedynczej, stąd na memie poniżej jest has:
Czy ktoś kiedykolwiek Ci powiedział (że) wyglądasz jak gwiazda filmowa…
Tutaj spotykamy się ze słynnymi czasownikami regularnymi i nieregularnymi.
O co chodzi?
Owa „trzecia forma” (past participle) może być regularna lub nie.
Na przykład: I have walked down the street. (Poszedłem ulicą.)
Na przykład: I have gone to holidays. (Pojechałem na wakacje.)
„Dzień 47: Oni ciągle mnie nie zauważyli.” Patrz również: Kiedy używać yet, already, just & still w czasie present perfect?
Czasu present perfect będziemy używać zwłaszcza wtedy gdy:
Sygnalizować go będą nam takie „określniki czasu” jak: already, ever, just, never, not yet, so far, till now, up to now.
Jako, że jest to prawdopodobnie najpopularniejszy angielski czas, poświęciłem mu osobny wpis:
Czytaj również: Perfekcyjny czas przeszło-teraźniejszy present perfect simple
Jeśli w podobnym kontekście – przeszłości wpływającej na teraźniejszość – będziemy chcieli podkreślić samą aktywność (a nie jej skutek), użyjemy wtedy formy ciągłej. W teraźniejszości będzie to present perfect continuous.
Działanie w tym czasie właśnie się skończyło, może jeszcze nawet trwa lub ewidentnie wpływa nam na teraźniejszość. Podkreśla nam samo działanie, na przykład jego długość czy przebieg.
Czyli osoba + have been/has been + czasownik z końcówką -ing
[Has been jest dla trzeciej osoby liczby pojedynczej czyli he, she, it.]
Więcej na ten temat w: Czekając na czas present perfect continuous…
Chociaż jest to z kolei jeden z mniej popularnych angielskich czasów, jest jednak kilka konstrukcji czy sytuacji, w których warto czy wręcz trzeba ten czas zastosować.
Na przykład:
I’ve been waiting for her for two hours.
Czekam na nią od dwóch godzin – prawdopodobnie jeszcze nie przyszła. Jeśli powiedziałbym I’ve waited for her for two hours, to znaczy, że raczej już przyszła, czekanie się skończyło.
Tak samo jeśli powiem I’ve been living in London since 1999 sugeruję, że nadal tu mieszkam, podczas gdy I’ve lived in London since 1999 sugeruje, że właśnie się już stąd wyprowadzam.
Ale tylko sugeruje, w praktyce niekoniecznie musi tak być, ponieważ z drugiej strony present perfect sugeruje też, że jest to coś stałego – moje stałe miejsce pobytu, podczas gdy present perfect continuous sugeruje, że jest to tylko mój przejściowy dom.
„Czego się uczysz?” „Czasu present perfect”. A swoją drogą czy wiesz, że różnica między present perfect a simple past może zabić?
Różne mądre głowy powiedzą tu dużo różnych rzeczy, najlepiej więc jest uważnie słuchać, co nasz rozmówca naprawdę chce nam zakomunikować szczególnie, że niekoniecznie będzie znał wszystkie te gramatyczne teorie!
How long have you been dancing?
(Jak długo już tańczysz?)
I’ve been working all day.
Cały dzień pracuję, z czego wynika sugestia że na przykład jestem zmęczony, spocony, cokolwiek wynika z kontekstu.
Użyjemy go często w zdaniach, w których usłyszymy takie „określniki czasu” jak: all day, for x years, since xxxx, how long? the whole week etc.
Podsumowując present perfect używać będziemy, gdy rezultat wpływa na teraźniejszość (what, how much, how often) np. I have written five poems (napisałem pięć wierszy),
podczas gdy w present perfect continuous to fakt robienia tej czynności (how long) wpływa na teraźniejszość: I’ve been writing five poems for five years (Pisałem tych pięć wierszy przez pięć lat).
Czytaj również: Czy jesteś Tarzanem z języka angielskiego?
Różnica między present perfect i present perfect continuous
Tu przydatna uwaga: generalnie można się rozluźnić, ponieważ w praktyce present perfect i present perfect continuous często znaczą to samo:
Jedyna różnica jest taka, że w pierwszym wypadku podkreślamy fakt ich długotrwałego i bezproduktywnego siedzenia na krześle, a w drugim aktualny stan ich obolałych pośladków z tegoż wynikający. Ale przyznacie chyba sami, że są to bardzo subtelne różnice!
Już sama nazwa past perfect simple brzmi groźnie, ale tak naprawdę jest to jeden z przyjemniejszych czasów.
Używamy go wtedy, jeśli chcemy podkreślić, że coś wydarzyło się jeszcze wcześniej, niż zdanie w zwykłym czasie przeszłym (past simple lub past continuous). Dlatego czasami nazywamy go czasem „za-przeszłym„.
Wprowadza nam historyczny porządek w nasze opowieści, chociaż w praktyce używa się go raczej w piśmie i rzeczywiście jest to prosty sposób zdobycia kilku punktów na maturze z angielskiego.
Warto pamiętać, że nie możemy wystrzelić tylko z tymczasem jak Filip z konopi, możemy wprowadzić go tylko w kontekście sytuacji już opisanej zwykłymi czasami przeszłymi.
Patrz również: Czas past continuous i morskie opowieści pirata bez oka.
Czas past perfect tworzymy bardzo prosto, tak samo dla wszystkich osób. Powiedzmy więc, że byliśmy bardzo zmęczeni (w czasie past simple):
Dlaczego?
Ponieważ na przykład:
Czyli jedyne co musimy zrobić to zamiast have jak w czasie present perfect dać had w czasie past perfect!
Czas przeszły past simple i „za-przeszły” past perfect możemy ładnie połączyć je nawet w jednym zdaniu, które w ten sposób zyskuje na przejrzystości:
Konstrukcji tej prawdopodobnie najczęściej używać będziemy jednak przy okazji gdybania o przeszłości, czyli w trzecim trybie warunkowym (thrid conditional):
Czytaj również: „Zaprzeszły” czas przeszły past perfect
Również w „zaprzeszłości” możemy podkreślić dzianie się, a nie efekt tego dziania się.
Nacisk kłaść wtedy będziemy na aktywność w określonym momencie (za)przeszłości lub jego długość.
Tak samo używamy tego czasu by podkreślić, że jakaś czynność wydarzyła się przed czymś, co wydarzyło się później.
Analogicznie też będziemy używać past perfect continuous w trybach warunkowych:
Patrz również: Progresywny czas zaprzeszły past perfect continuous.
Czas future perfect opisuje działanie, które dopiero zakończy się w określonym punkcie przyszłości.
Dlatego użyjemy go zwykle w sytuacjach gdy usłyszymy by next week, by next year (do przyszłego tygodnia, do następnego roku) czy in ten days, in a decade (za dziesięć dni, za dekadę). Na przykład:
Czyli will have + trzecia forma (past participle).
Tak samo dla wszystkich osób.
Bardzo przyjemny, aczkolwiek też niezbyt często spotykany czas.
Znowu zamiast efektu, podkreślić możemy fakt dziania się do określonego momentu w przyszłości. Użyjemy do tego czasu future perfect continuous.
Na przykład:
Future perfect continuous nie jest szczególnie popularna konstrukcja, prawdopodobnie to najmniej popularny ze wszystkich perfectów.
Ale oczywiście warto go znać, ponieważ pozwala precyzyjnie się wyrażać, szczególnie na egzaminach.
Well done! To już wszystkie angielskie czasy typu perfect!
Gdy ktoś pyta mnie o moje plany na przyszłość. „To niespodzianka!”
Teoria to jedno, praktyka to drugie!
Gramatyka jest może ciekawa jednak to, że przeczytaliśmy i zrozumieliśmy nawet jakiś ciekawy wpis o angielskich perfektach nie znaczy, że perfekcyjnie użyjemy je w rozmowie!
Do tego potrzebujemy wielu ćwiczeń i powtórek!
Dlatego zapraszam na kurs języka angielskiego Speakingo, na którym poprzez rozmowę utrwalicie sobie nawyk poprawnego mówienia po angielsku!
W dydaktyce kursu zawarte są wszystkie te problematyczne konstrukcje tak, żeby ich używanie weszło Ci w krew. Dzięki temu w rozmowie nie będziesz zastanawiać się nad gramatycznymi regułkami – tylko po prostu poprawnie powiesz to, co trzeba!
Najlepiej zresztą zarejestruj się i przekonaj sama lub sam czy taka metoda nauki języka angielskiego Ci odpowiada. Naukę na kursie Speakingo możesz wypróbować przez tydzień za darmo i bez żadnych zobowiązań!
Nie taki diabeł straszny, prawda? Podzielcie się swoimi opiniami czy pytaniami o angielskie czasy w komentarzach!
Czy wiesz już wszystko o czasach present perfect, present perfect continuous, past perfect, past perfect continuous, future perfect i future perfect continuous? Jeśli tekst rozjaśnił Ci trochę w głowie, podziel się nim z przyjaciółmi!